Pieter Jacobus Elias
Grafvak:
5
geboren: 1 juni 1907 te Amsterdam
overleden: 15 december 1944 te Amsterdam, 37 jaar oud
burg. staat: gehuwd
beroep: rechercheur van politie te Amsterdam
geloof: Nederlands-hervormd/luthers
vindplaats: gedenksteen 1
Alles heb je het land gegeven, je vrijheid en je jonge leven
Achtergrond
Pieter Elias was werkzaam als rechercheur 1e klas bij de Amsterdamse Gemeentepolitie.
Verzetsactiviteiten
In de zomer van 1944 werd Elias lid van de Knokploeg-Amsterdam. In de volgende maanden zette hij met zijn collega Japin een recherchebureau op voor de knokploeg. Met acht medewerkers en twee ‘contacten’ bij het hoofdkwartier van de Sicherheitspolizei (Sipo) ging het bureau de gangen na van de Sipo. Zo konden zij verzetsmensen waarschuwen voor aanstaande arrestaties.
Ook werden personen van wie men vermoedde dat zij verraad pleegden, gevolgd en ontmaskerd. De knokploeg zorgde er vervolgens voor dat deze personen werden ontvoerd of geliquideerd. Een voorbeeld hiervan was de hoogst gevaarlijke Duitse Sipo-medewerker Oelschlägel.
Omdat Elias de beschikking had over een politieauto, zorgde hij ook voor vervoer van levensmiddelen en gedropte wapens van Noord-Holland naar Amsterdam.
Arrestatie en moord
Op 17 november 1944 werd Elias, toen hij met zijn auto terugkwam van een illegaal voedseltransport uit Alkmaar, door verraad van de V-Mann Henneicke aangehouden door de Sipo. Een V-Mann is een vertrouwensman die infiltreerde in verzetsgroepen om deze te verraden.
Op 15 december 1944 werd Elias met twee anderen aan de Haarlemmerweg in Amsterdam gefusilleerd als represaille voor een sabotage-aanslag op de spoorlijn aldaar. Hun lichamen werden provisorisch begraven in de duinen bij Overveen.
Toen het recherchebureau had ontdekt dat Henneicke, wiens 35 tot 50 man sterke Colonne in 1943 circa 8.000 Joodse onderduikers had gearresteerd, diverse verzetsmensen aan de Sipo had uitgeleverd, werd hij op 8 december 1944 geliquideerd.