Leendert Lauwerens
Grafvak:
4
geboren: 24 juli 1903 in Amsterdam
overleden: 14 april 1945 in Amsterdam, 41 jaar oud
burg. staat: gehuwd
beroep: sergeant-telegrafist bij de Koninklijke Marine
geloof: geen
vindplaats: gedenksteen 3
Rust zacht liefste wij vergeten je nooit
Achtergrond
Leen Lauwerens was sergeant-telegrafist bij de Koninklijke Marine en woonde met zijn gezin in Den Helder. Hij was vanaf 1919 bij de marine en had lang in Nederlands-Indië gediend, waardoor hij na de capitulatie in mei 1940 met pensioen ging.
Van oktober 1942 tot juni 1943 werkte hij als tijdelijk conciërge op de Rijks-HBS in Coevorden. Toen hij in 1943 als oud-militair van de bezetter een oproep kreeg zich weer in krijgsgevangenschap te begeven, dook hij onder.
Verzetsactiviteiten
Nadat Lauwerens was ondergedoken, sloot hij zich aan bij de Ordedienst (OD), een landelijke illegale organisatie die voor een deel was ontstaan in militaire kringen. Hij hield zich bezig met spionage en cartering van het zojuist ontdekte olieveld bij Schoonebeek in de buurt van zijn woonplaats Coevorden.
Vanaf het voorjaar 1944 was hij chef-marconist van een van de twee hoofdradiostations van de OD - het Leidend Station-II - in Amsterdam. Tot september 1944 had hij met enkele andere oud-marinemensen regelmatig contact met zendposten in de verschillende gewesten van de OD.
Na Dolle Dinsdag, toen veel mensen dachten dat Nederland elk ogenblik bevrijd zou worden, stond hij dagelijks in verbinding met de Nederlandse inlichtingendienst in het al bevrijde Eindhoven. Het radiostation was dag en nacht actief en er werden honderden gecodeerde berichten verstuurd.
Arrestatie en moord
Half december 1944 was er een inval in het pand van het radiostation. Alle medewerkers wisten te ontkomen. Het station werd tijdelijk stil gelegd. De behoefte aan radioverbindingen was echter zo groot, dat het na vier weken heropend werd.
De kans op uitpeilen van het station was groot, omdat er slechts één frequentie beschikbaar was. Waarschijnlijk als gevolg hiervan viel de Sicherheitspolizei op 30 januari 1945 het pand binnen en werd Lauwerens met enkele collega’s gearresteerd. Na in de gevangenis het Oranjehotel in Scheveningen te hebben gezeten, werd hij overgebracht naar het Huis van Bewaring in Amsterdam en op de lijst van Todeskandidaten gezet die in aanmerking kwamen voor fusillering bij represailles.
Op 14 april 1945 werd hij met negen anderen, onder wie een collega-marconist, op de Amsteldijk gefusilleerd. De aanleiding voor de fusillade was onduidelijk. Gezamenlijk werden de tien mannen in een massagraf begraven in de duinen bij Overveen.