Gerrit Cornelis Stapel
Grafvak:
15
geboren: 17 december 1912 in Alkmaar
overleden: 9 februari 1945 in Zaandam, 32 jaar oud
burg. staat: gehuwd
beroep: typograaf en bedrijfsleider van een drukkerij in Amsterdam
geloof: Nederlands-hervormd
vindplaats: gedenksteen 1
Wat God doet, dat is welgedaan. Zijn naam is wijs en heilig
Achtergrond
Gerrit Stapel woonde met zijn echtgenote, zoon en vier dochters in Amsterdam. Sinds het midden van de jaren dertig werkte hij als typograaf en bedrijfsleider bij Boek- en Handelsdrukkerij S.J.P. Bakker in Amsterdam.
Verzetsactiviteiten
Stapel was vanaf 1941 betrokken bij het in zeer grote hoeveelheden vervaardigen van illegaal drukwerk, zoals brochures, pamfletten, gedichten, waarschuwingen en protesten voor de verzetsorganisatie Vrij Nederland. Daarnaast werden er de illegale bladen Vrij Nederland en, vanaf 1943, Trouw gedrukt.
Arrestatie en moord
Nadat de drukkerij verschillende malen aan grote gevaren was ontsnapt, werd deze begin januari 1945 tijdelijk gesloten na de arrestatie van twee topmannen van Vrij Nederland en Trouw. Toen twee andere drukkerijen ook buiten gebruik moesten worden gesteld door arrestaties, werd een beroep gedaan op Bakker om het drukken van Trouw te hervatten.
Tegelijk bleek de Sicherheitspolizei (Sipo) uit het verhoor van een gearresteerde verzetsman dat Trouw bij Bakker werd gedrukt. Op 29 januari 1945, juist toen het zetsel was gebracht, viel de Sipo de drukkerij binnen. Bakker en zeven personeelsleden, onder wie Stapel, werden gearresteerd en overgebracht naar het Huis van Bewaring in Amsterdam. Hier werden zij op de lijst van Todeskandidaten gezet die in aanmerking kwamen voor fusillering bij represailles.
Op 9 februari 1945 werd Stapel met negen andere verzetsmensen, onder wie zijn baas en een aantal collega’s, in Zaandam doodgeschoten. De fusillade was een represaille voor de moord door het Zaanse verzet op de NSB’er en onderluitenant van de Staatspolitie Willemsen. De tien lichamen werden op bevel van de bezetter provisorisch in een massagraf begraven in de duinen bij Overveen.