Johan Versfelt
Grafvak:
28
geboren: 29 mei 1886 in Den Haag
overleden: 4 januari 1945 in Hoorn, 58 jaar oud
burg. staat: gehuwd
beroep: werktuigbouwkundig ingenieur en eigenaar van een ingenieursbureau in Amsterdam
geloof: lid Vereniging Vrije Gemeente
vindplaats: gedenksteen 1
Den vaderland ghetrouwe
Achtergrond
Johan Versfelt had een ingenieursbureau in Amsterdam en gaf leiding aan het Amsterdamse filiaal van het Rotterdamse Bureau voor Economische Stoomproductie, ‘Econosto’. Het filiaal werd aan het begin van de oorlog opgeheven en Versfelt besloot zijn bureau te sluiten, omdat hij niet voor de bezetter wilde werken. Hij leefde verder van zijn kapitaal.
Verzetsactiviteiten
Versfelt hielp vanaf 1942 Joodse onderduikers aan onderduikadressen, valse papieren en bonkaarten. Ook onderhield hij contact met de Persoonsbewijzencentrale (PBC) in Amsterdam, die voor vervalste papieren, bonkaarten etc. voor onderduikers zorgde.
Eind 1944 werd Versfelt lid van de Binnenlandse Strijdkrachten. In de kelder van zijn kantoor werden wapens schoongemaakt en opgeslagen.
Arrestatie en moord
Op 27 november 1944 stond een Nederlandse chauffeur van de Sicherheitspolizei (Sipo) te wachten op zijn superieuren bij het pand aan de Keizersgracht waar het PBC-hoofdkwartier was gevestigd. Toen hij drie verdachte personen zag aankomen, waarvan er een het pand betrad, verhoorde de chauffeur de twee anderen. Eén wist te ontsnappen, waarbij geschoten werd. Naar aanleiding hiervan vielen enkele gealarmeerde Sipo-medewerkers het huis binnen en arresteerden de aanwezigen.
Kort daarna bracht verzetsman Janssen, nietsvermoedend, op een met een zeil afgedekte bakfiets een grote hoeveelheid wapens van het kantoor van Versfelt naar het zojuist bezette PBC-gebouw. Hij werd door de nog aanwezige Sipo-agenten gearresteerd en onder mishandelingen verhoord. Men wilde weten waar hij de wapens had opgehaald. Versfelt en zijn echtgenote werden vervolgens gearresteerd in hun woning in Amsterdam.
Zijn vrouw werd kort daarna vrijgelaten, maar Versfelt werd overgebracht naar het Huis van Bewaring in Amsterdam en op de lijst van Todeskandidaten gezet die in aanmerking kwamen voor fusillering bij represailles. Tijdens de huiszoeking in zijn kantoor werden nog meer wapens aangetroffen.
Op 4 januari 1945 werd hij met vier anderen in Hoorn gefusilleerd. Het betrof een represaille voor de liquidatie van de NSB-er en Landwachter Herlé die ook een V-mann bleek te zijn. Een V-mann is een Vertrauensmann die infiltreerde in verzetsgroepen om deze te verraden. Met zijn lotgenoten werd Versfelt begraven in de duinen bij Overveen.