Johan de Jonge
Grafvak:
15
geboren: 15 september 1919 in Amsterdam
overleden: 9 februari 1945 in Zaandam, 25 jaar oud
burg. staat: gehuwd
beroep: typograaf in Amsterdam
geloof: geen
vindplaats: gedenksteen 1
Je bent voor ons aller vrijheid gevallen. Rust zacht, lieve Joop
Achtergrond
Joop de Jonge werkte vanaf 1936 als typograaf bij de Boek- en Handelsdrukkerij Bakker in Amsterdam. In september 1943 trouwde hij met zijn 18-jarige bruid.
Verzetsactiviteiten
Drukkerij Bakker was een van de belangrijkste drukkerijen van het verzet. Vanaf 1941 werden er in grote aantallen illegale pamfletten, brochures, open brieven, gedichten en bladen gedrukt, waaronder Vrij Nederland en vanaf 1943 Trouw. De Jonge was als typograaf betrokken bij deze activiteiten.
Arrestatie en moord
Nadat de drukkerij verschillende malen aan grote gevaren was ontsnapt, werd deze begin januari 1945 tijdelijk gesloten na de arrestatie van twee topmannen van Vrij Nederland en Trouw. Toen twee andere drukkerijen ook buiten gebruik moesten worden gesteld wegens arrestaties, werd een beroep gedaan op Bakker om het drukken van Trouw te hervatten om de uitgave van de krant niet te onderbreken.
Tegelijkertijd bleek aan de Sicherheitspolizei (Sipo) uit het verhoor van een gearresteerde verzetsman dat Trouw bij Bakker werd gedrukt. Op 29 januari 1945, juist toen het zetsel was gebracht, viel de Sipo de drukkerij binnen. Bakker en zeven personeelsleden, onder wie De Jonge, werden gearresteerd.
Op 9 februari 1945 werd De Jonge met negen anderen, onder wie Bakker en drie andere typografen van de drukkerij, in Zaandam doodgeschoten. De fusillade was een represaille voor de moord door de Zaanse illegaliteit op de NSB’er en onderluitenant van de Staatspolitie Willemsen. De tien lichamen werden op bevel van de bezetter provisorisch in een massagraf begraven in de duinen bij Overveen.