Hendrik Jacob Eeltjes
Grafvak:
24
geboren: 6 juni 1919 in Amsterdam
overleden: 18 januari 1945 in Amsterdam, 25 jaar oud
burg. staat: ongehuwd
beroep: kantoorbediende bij de KNSM en het Gewestelijk Arbeidsbureau in Amsterdam
geloof: geen
vindplaats: gedenksteen 1
Hij heeft zijn leven gegeven voor zijn vaderland. Hij ruste in vrede
Achtergrond
Hendrik Eeltjes was vanaf 1936 als kantoorbediende in dienst bij de Koninklijke Nederlandsche Stoomboot-Maatschappij in Amsterdam. Toen hij in januari 1943 werd aangewezen voor verplichte tewerkstelling in Duitsland, zag hij kans een baan te krijgen bij het Gewestelijk Arbeidsbureau (GAB) in Amsterdam.
Verzetsactiviteiten
Al spoedig luisterde hij op kantoor in de directiekamer tijdens afwezigheid van de directeur naar de Engelse zender. Hij noteerde berichten en gaf deze door aan de Ordedienst (OD), een landelijke illegale organisatie die voor een deel was ontstaan in militaire kringen. Tevens verstrekte hij de OD informatie uit post en telexberichten over NSB’ers.
Daarnaast vernietigde hij zeer veel anonieme brieven, waarin Nederlandse burgers verzochten anderen op te roepen voor de arbeidsinzet. Ook voerde hij vanuit zijn functie allerlei acties uit die waren bedoeld om arbeiders te helpen zich te onttrekken aan de arbeidsinzet en om hen meer bewegingsvrijheid te verschaffen.
Arrestatie en moord
Op 5 januari 1945 werden negen GAB-medewerkers, die in het kader van de Liese-Aktion aan de registratie van arbeidskrachten hadden meegewerkt, door het verzet neergeschoten, waarbij er zes werden gedood. De Liese-Aktion was een Duitse maatregel uit december 1944 die tot doel had Nederlandse mannen op te roepen voor de Duitse arbeidsinzet. Dit in verband met het tekort aan werkkrachten als gevolg van het Duitse Ardennenoffensief.
De Duitsers namen de liquidatie hoog op en besloten als represaille geen gevangenen die op Todeskandidaten-lijsten stonden te fusilleren, maar GAB-medewerkers van wie vermoed kon worden dat zij anti-Duits waren. Op 10 januari 1945 werden Eeltjes en zestien collega’s op kantoor gearresteerd. Nadat was uitgezocht wie van hen niets met deze zaak te maken had of een gezin had te onderhouden, werden elf mannen uitgezocht om te worden doodgeschoten.
De fusillade vond plaats op 18 januari 1945 op de Amsteldijk in Amsterdam. Daarna werden de lichamen naar de duinen bij Overveen afgevoerd om in een massagraf te worden begraven.